
Księga znaku - co to jest i jak ją zrobić?
Data publikacji: 14.03.2023
Autor: Emilia
Czas czytania: około 9 min.
Każda marka do prawidłowego działania potrzebuje identyfikacji wizualnej. W jej skład wchodzi nie tylko znak marki ale również księga znaku. Czym jest i do czego służy księga znaku dowiesz się z poniższego artykułu.
Czym jest księga znaku?
Mówiąc krótko, jest to instrukcja obsługi logo. To stworzony przez autora zbiór informacji, zasad i wytycznych dotyczących stosowania znaku, który ma ułatwić innym – brand managerom, marketingowcom, innym projektantom graficznym czy drukarzom stosowanie znaku firmowego. Księga logotypu określa jak należy się nim posługiwać oraz jak nie powinno się użytkować danego znaku graficznego. W księdze znaku znajdziesz informacje które są naturalnym uzupełnieniem projektu logo. Dobre studio graficzne nie przekaże klientowi plików logo bez dołączonej książki. Dzięki księdze znaku możliwe jest zachowanie spójności innych materiałów marketingowych z logotypem oraz jego poprawne eksploatowanie.



Co powinna zawierać księga znaku?
W księdze znaku znajdziesz komplet informacji, które pozwolą zrozumieć genezę powstania firmowego symbolu, poznać wszystkie wersje logo, zasady dotyczące umieszczania go na różnych tłach czy kolorystykę. Każdy taki dokument jest unikalny, ale następujące elementy standardowej księgi znaku powtarzają się najczęściej. Księga znaku zawiera:
- Znaczenie i charakterystyka znaku
- Podstawowa wersja znaku
- Alternatywne wersje znaku
- Konstrukcja znaku
- Pole ochronne znaku i pole podstawowe
- Kolorystyka logo
- Typografia
- Skalowanie i minimalny rozmiar
- Stosowanie logo na różnych tłach
- Niedopuszczalne modyfikacje
Rozszerzona księga znaku może zawierać także przykłady stosowania znaku graficznego w praktyce oraz wskazówki dotyczące systemu identyfikacji wizualnej.

Znaczenie znaku graficznego
Czyli geneza powstania logo – krótki opis objaśniający z czego wynika taki a nie inny design znaku marki. To ważny rozdział księgi znaku dzięki któremu możemy lepiej zrozumieć logo a tym samym zasady jego stosowania. Opisanie znaczenia znaku firmowego jest też pomocne przy rejestrowaniu go w Urzędzie Patentowym.
Podstawowa wersja znaku
Jest to najważniejszy element księgi i zarazem systemu identyfikacji wizualnej marki. Zależnie od projektu, może być połączeniem sygnetu (element graficzny logo) z nazwą firmy, lub logotypem, czyli znakiem opartym o typografię. Te pierwsze często posiadają wersję pionową (sygnet znajdujący się nad nazwą) oraz poziomą (sygnet obok nazwy) – jeśli wersje takie występują należy je przedstawić na tym etapie. Powinno się tu też zaprezentować podstawową formę znaku w kontrze (na ciemnym tle).
Alternatywne wersje znaku
W tym miejscu w księdze znaku należy przedstawić wszystkie pozostałe wersje w jakich znak firmowy występuje. Może to być wersja skrócona, samodzielnie występujący sygnet, logo z hasłem firmowym (claimem), wersja monochromatyczna, achromatyczna itp. Dzięki ukazaniu wszystkich dostępnych opcji można w łatwy sposób dobrać odpowiedni wariant logo do określonych potrzeb.
Konstrukcja logo
Kolejnym elementem księgi powinna być analiza budowy logo. Konstrukcję znaku opisuje się poprzez umieszczenie go na siatce i określenie proporcji. Do tej części księgi znaku trzeba podejść bardzo indywidualnie – niektóre logotypy są bardzo proste i wystarczy wskazać podstawowe zależności składowych między sobą, inne wymagają szczegółowych opisów zaokrągleń czy kątów. Ważne jest, aby zachować przejrzystość.
Pole ochronne i pole podstawowe znaku
Co to jest pole ochronne? To pole, które wyznacza minimalną wielkość przestrzeni wokół logo jaka umożliwia zachowanie czytelności znaku. W jego obrębie nie powinny się znaleźć inne znaki graficzne lub teksty. Pole podstawowe z kolei określa minimalną odległość od krawędzi dokumentów i innych materiałów graficznych. Przy wyznaczaniu tych odległości można posłużyć się określonym charakterystycznym elementem znaku, np. wysokością liter lub sygnetu. Można także określić pole minimalne znaku, czyli najmniejszą zamkniętą powierzchnie (aplę) w jakiej można umieścić logo. Obszar ten często pokrywa się z polem podstawowym znaku.
Kolorystyka znaku
To kolejna ważna rzecz jaką powinna opisywać księga znaku. Kolorystyka logo musi być zachowana bez względu na nośnik na jakim logo będzie umieszczane. Z tego powodu powinniśmy podać numery wszystkich występujących w znaku kolorów. My najczęściej podajemy kolory w HEX, CMYK, RGB i Pantone.
Typografia znaku
Każda księga znaku obejmuje też omówienie krojów pisma użytych w znaku – zarówno tych z nazwy jak i z claimu. Oprócz samej nazwy fonta należy tutaj wskazać także parametry dotyczące jego edycji, jak wielkość przestrzeni międzyliterowej czy grubość kroju.
Skalowanie i minimalny rozmiar logo
To także ważny element, który księga znaku musi regulować. Podajemy tutaj minimalny rozmiar logo umożliwiający zachowanie czytelności, który powinno się wskazać w milimetrach, do druku, oraz w pikselach, dla monitorów. Wymiary te należy podać zarówno dla wersji podstawowej jak i tej z dopiskami. Najlepiej podać także minimalne rozmiary dla logotypu w kontrze, ponieważ ze względu na specyfikę druku obiekty drukowane w ten sposób muszą być nieco większe niż te na jasnym tle.
Stosowanie logo na różnych tłach
Dobrze przygotowana księga znaku określa sposoby wykorzystania logo w zależności od tła, na jakim mamy je umieścić. W rozdziale tym znajdą się wszelkie sugestie dotyczące zastosowania logotypu w wielu różnych sytuacjach.
Niedopuszczalne modyfikacje logo
Z reguły w końcowej części, w księdze znaku znajdziesz również przykłady modyfikacji czy zastosowań logo, jakich nie wolno używać. Zakazy mogą odnosić się do różnych niedopuszczalnych wersji znaku firmy, zmiany proporcji poszczególnych elementów, zmian kolorów, dodawania efektów takich jak cień, stosowanie zbyt małych apli czy umieszczania obiektów naruszających pole ochronne.

Podstawowa księga znaku czy brand book - czym się różnią?
Często można spotkać się z używaniem tych określeń zamiennie, nawet wśród zawodowców, niemniej naszym zdaniem te dwa dokumenty dotyczą nieco innych rzeczy. Jak sama nazwa wskazuje, księga znaku dotyczy znaku graficznego. Opisuje logo i elementy, które są z nim bezpośrednio powiązane. W księdze znaku, logo jest najważniejsze. Z kolei brand book tłumaczony dosłownie z języka angielskiego to księga marki. Nazywana również księgą identyfikacji wizualnej, opisuje cały system, wszystkie elementy identyfikacji wizualnej marki – to instrukcja obsługi marki. Oczywiście może także zawierać w sobie wszystkie elementy księgi znaku firmowego, ale poza tym jest to bardziej obszerny dokument, skupiający się też na innych aspektach budowy marki.
Z czego składa się brand book, czyli księga identyfikacji wizualnej?
Księga marki obejmuje przykładowo takie wątki jak:
- styl komunikacji marki z klientami,
- jej misję i wartości,
- przykładowe treści i slogany (copywriting),
- firmowe palety kolorów,
- kroje pisma wraz z ich przeznaczeniem używane w systemie identyfikacji marki,
- styl wykonywania i obróbki zdjęć oraz ilustracji,
- ikonografia,
- przykładowe projekty opakowań,
- zasady projektowania materiałów reklamowych.
Oczywiście w zależności od twórcy i projektu jakiego dotyczy, brand book może zawierać różne elementy, ale te wymienione powyżej najczęściej pojawiają się w księgach identyfikacji wizualnej. Przykłady kompleksowego brandingu możesz zobaczyć w naszym portfolio. Jeśli potrzebujesz profesjonalnej identyfikacji swojej marki zapoznaj się też z naszą ofertą.

W takim razie jak zrobić księgę znaku?
Stworzenia księgi znaku powinni podejmować się projektanci odpowiedzialni za wykonanie logo. Gotową elektroniczną lub drukowaną wersję księgi znaku przekazuje się klientowi razem ze wszystkimi plikami logo, aby mógł dysponować nią wedle potrzeb i przekazywać każdemu, kto będzie posługiwał się zaprojektowanym znakiem firmowym.